Over historische momenten en lichtjes in de duisternis

30 september 2022

Column: Myrthe Wijnkoop

Over historische momenten en lichtjes in de duisternis

Als kind al was ik verslingerd aan lezen. Vanaf het moment dat ik begreep dat letters woorden vormden, woorden zinnen en zinnen verhalen, kon je mij ‘met een boekje in een hoekje’ vinden. Hele werelden gingen voor me open. Gewoon daar in mijn hoekje. Zonder enige twijfel was Thea Beckman mijn favoriete schrijfster. In haar werk kwam mijn passie voor lezen en mijn fascinatie voor geschiedenis samen. Zij kon als geen ander kinderen, maar ook (jong)volwassenen, meenemen in de historie van ons land, en deze toegankelijk maken via mooie verhalen vanuit krachtige vrouwenfiguren (waarschijnlijk ook een van de redenen dat ik zo’n fan ben). Mijn absolute nummer één in haar oeuvre is ‘Val van Vredeborgh’, over de Tachtigjarige Oorlog. Een boek vol humor over een Utrechtse familie. Over moed, verraad en opkomen voor je principes. En natuurlijk de onmogelijke liefde tussen de dochter des huizes en de Spaanse kapitein die, met zijn troepen kwartier maakt op Vredeburg.

Ik bladerde altijd eerst naar pagina 133. Vanaf daar vertelt Beckman namelijk over de belegering van Alkmaar in 1573: ‘Heel Alkmaar vecht mee, niet alleen de achthonderd Geuzen die juist voor de omsingeling werd voltooid, de stad binnentrokken. Maar alle Alkmaarders, vrouwen en kinderen inbegrepen, worden ingeschakeld.[..] Ze zijn niet eens bang voor het machtige leger dat de stad omsingeld.’ Als geboren Alkmaarse voelde ik me dan wel trots. Want hier begon het. Hier begon de uiteindelijke ‘victorie’ met het verzet van al die dappere burgers. Het kan dus: vechten tegen een overmacht en toch winnen door doorzettingsvermogen en onderlinge saamhorigheid. Toen vond ik het vooral een spannend en mooi verhaal dat tot de verbeelding sprak. Later kreeg het ook meer lading. Want het is een verhaal over burgers die opkomen voor hun rechten, waaronder zelfbeschikking, over vrijheid en democratie, tegen onderdrukking en voor solidariteit. Zoals we als coalitiepartijen hebben opgeschreven in het Alkmaars Coalitieakkoord 2022-2026: ‘[bij het Alkmaars Ontzet] staan we stil bij vrijheid en wat dat betekent voor alle inwoners van onze gemeente. Het recht van eenieder om te zijn wie je wilt zijn, en te denken en te geloven wat je wilt. Maar ook de opdracht om verdraagzaam te zijn en te blijven luisteren en leren van elkaar.’

Volgende week vieren we als gemeente dit historische moment. In 2023 is het grote jubileumjaar, maar ook dit jaar wordt er weer van alles georganiseerd. Feesten op verschillende plekken in de stad, activiteiten en voorstellingen op het Canadaplein (‘Victorieplein’) en natuurlijk de grote optocht op zaterdagmiddag 8 oktober ( https://alkmaarprachtstad.nl/alkmaar-ontzet). De traditionele lampionnenoptocht op 7 oktober voor de basisschoolgroepen 3, 4 en dit jaar ook 5 (i.v.m. de afgelopen corona-jaren) kan hierbij ook niet ongenoemd blijven. Eén van mijn kinderen loopt dit jaar mee en ik sta zeker ergens langs de route. Want wat is er mooier om te zien dan die blije kinderhoofden en al die talloze lichtjes in de donkerte van de stad. En die lichtjes hebben een bepaalde symboliek. Het begin van de victorie in 1573 was een lichtpunt voor velen die het Spaanse juk wilden afwerpen. Voor mij persoonlijk staan de lichtjes symbool voor de geboorte van de jongste enkele jaren geleden: onze regenboogbaby die licht bracht na een heel donker jaar. En juist op haar geboortedag liep de oudste voor het eerst mee. Een nooit te vergeten link.

De lichtjes dit jaar staan wellicht symbool voor de broodnodige hoop en vooruitgang in deze onzekere tijden van dreigende oorlogsretoriek, opeenstapelende crises en grote maatschappelijke vraagstukken. Bij een steeds grotere groep mensen houdt het geld eerder op dan de maand. Met alle praktische gevolgen en oplopende stressgevoelens van dien. In deze ‘donkere’ tijden is cruciaal om lichtpuntjes te creëren en ervoor te zorgen dat deze degenen bereiken die dat nodig hebben. Voor iedereen in Alkmaar ligt er een belangrijke taak om elkaar te helpen waar het kan, om een stapje extra te zetten voor een naaste die het moeilijk heeft. Vanuit de raad zal de PvdA Alkmaar, samen met de andere partijen en binnen de mogelijkheden die we hebben, hard inzetten op het voorkomen van verdere (financiële) problemen voor inwoners, ondernemers en organisaties, en bijdragen aan werkbare oplossingen. Zodat er hopelijk weer wat lichtpuntjes komen. Want in the end is lezen (en leven) in het donker toch stukken fijner met de kachel warm en het licht aan.

Myrthe Wijnkoop

Commissielid PvdA Alkmaar